"Yet if hope has flown away,
In a night, or in a day,
In a vision or in none,
Is it therefore the less gone?"

-E. A. Poe

Σάββατο 4 Αυγούστου 2012

Δεν σου 'χω πεί να μην ρωτάς;

Βρισκόμαστε και πάλι σε ένα τέλμα. Είμαι γνωστή για τις κοινωνικές και ψυχολογικές θεωρίες που έχω αναπτύξει και εφαρμόσει τα τελευταία χρόνια, τις περισσότερες φορές με επιτυχία και με έντονα αποτελέσματα, επιθυμητά και μή. Μία από όλες αυτές είναι και η πασίγνωστη θεωρία που επιγραμματικά χαρακτηρίζεται ώς "η Θεωρία των Ερωτήσεων" Είναι εύκολο να την καταλάβεις, και η δουλειά μου σήμερα είναι να αφήσω ένα γραπτό σημείωμα εξήγησης και χρήσης της συγκεκριμένης θεωρίας.
Από μικρά παιδάκια μας μαθαίνουν να ρωτάμε για οτιδήποτε δεν γνωρίζουμε και θέλουμε να μάθουμε. Το μαθαίνουμε νωρίς γιατί έτσι μας βολεύει να κάνουμε. Είναι δωρεάν απαντήσεις, ελεύθερη γνώση που δεν απαιτεί τον παραμικρό κόπο από εμάς παρά μια απλή χαζή ερώτηση. Δηλαδή εμείς δεν ψάξαμε ποτέ μόνοι μας για τις απαντήσεις που ζητούσαμε, δεν ερευνήσαμε, δεν ταλαιπωρηθήκαμε πάνω από το οποιοδήποτε ερώτημα. Ακόμα χειρότερα, δεν πληγωθήκαμε πότε ώς παιδιά επειδή η απάντηση που είχαμε δώσει εμείς στο ερώτημα ήταν λάθος. 
Τι σημαίνει όμως να δίνεις λάθος απαντήσεις σε δικά σου ερωτήματα? Αυτό το μαθαίνουμε μεγαλώνοντας , εκεί κάπου που αρχίζουμε να κάνουμε σοβαρά μαθηματικά και φυσική. Εκεί κάπου που λύνεις μια άσκηση μισή ώρα και βγάζεις λάθος αποτέλεσμα. Δεν πρόκειται μόνο για τον εκνευρισμό της ώρας που χάνεις. Δεν πρόκειται απλά για τον εξαναγκασμό να βρείς σωστό αποτέλεσμα. Πρόκειται για την πλήρη απογοήτευση του εαυτού σου επειδή δεν κατάφερες να βρείς εσύ την απάντηση στο δικό σου ερώτημα. Σε εκείνα τα βάναυσα χρόνια αρχίζεις να σκέφτεσαι " ανίκανος είμαι και δεν μπορώ?".
Μπορούμε όμως πλέον να κατηγορήσουμε πλήρως την ευκολία των παιδικών μας χρόνων και την διαθεσιμότητα των απαντήσεων παντού χωρίς κανένα δικό μας κόπο. Εξ'αιτίας λοιπόν αυτής της ανεπάρκειας, όταν τελικά βγάζουμε δικές μας θεωρίες, λύσεις, και απαντήσεις οι οποίες αποδεικνύονται λάθος, τρέχουμε να κρυφτούμε στη γωνίτσα μας σαν μωρά, και να υπεραναλύσουμε ξανά και ξανά την διαδικασία σκέψης μας που μας οδήγησε σε λάθος συμπεράσματα. Γιατί είμαστε ανίκανοι να δεχτούμε την δική μας αποτυχία σε κάτι προσωπικά ανεπτυγμένο όπως αυτό.
Και κάπου εδώ έρχεται η Θεωρία των Ερωτήσεων. Εγώ είμαι εντελώς κατά των ερωτήσεων. Απαγορεύονται ρητώς και κατηγορηματικώς οι ερωτήσεις εδώ μέσα. Καμία ερώτηση για τίποτα απολύτως. Μόνο η αμοιβαία ανταλλαγή γνώσεων επιτρέπεται στα πλαίσια συζήτησης. Η θεωρία λοιπόν πραγματεύεται το γεγονός ότι αφού δεν μπορείς να αντέξεις ψυχολογικά την απάντηση στην ερώτηση σου, μην την κάνεις καθόλου. Μπορείς να ερευνήσεις το ζήτημα διεξοδικά μόνος σου αν το θές, αν δεν θές μπορείς να το αφήσεις στην άκρη μέχρι να είσαι έτοιμος για να το κάνεις. Αν πάς να ρωτήσεις ευθέως την ερώτηση μπορεί να μην έχεις χρόνο να σκεφτείς αν θές τελικά να μάθεις την απάντηση. Θα σου απαντήσουν κατευθείαν και δεν θα έχεις προλάβει να αποφασίσεις αν πραγματικά θέλεις να ξέρεις! Γιατί κανείς πλέον δεν σκέφτεται το κύριο και βασικό ερώτημα " γιατί θέλω να ξέρω"? Όλοι πνίγονται σε ερωτήσεις και απορίες αλλά ούτε ένας δεν βρέθηκε να φτάσει στην πηγή όλων των ερωτημάτων που ουσιαστικά είναι το " γιατί με ενδιαφέρει?". Χωρίς να ξεκαθαρίσεις τα γενεσιουργά αίτια των ερωτήσεων σου, εσύ ρώτας, ξανά και ξανά, απαιτώντας απαντήσεις και λύσεις, μη μένοντας ποτέ ικανοποιημένος. Και δεν καταλαβαίνεις γιατί δεν σε ικανοποιούν οι απαντήσεις επειδή ακριβώς δεν έχεις αναρωτηθεί ποτέ την κύρια και βασική ερώτηση.
Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές φορές δεν αντέχεις τις απαντήσεις που σου δίνουν. Αν εγώ έχω άγχος επειδή την Δευτέρα πρέπει να παρουσιάσω μια σημαντική πρόταση στο γραφείο, και λόγω έλλειψης χρόνου έχω χάσει τις μέρες και νομίζω πώς είναι Σάββατο ενώ είναι Κυριακή, αν ρωτήσω κάποιον άλλο τι μέρα είναι και μου απαντήσει πώς είναι Κυριακή θα πληγωθώ! Εξ αρχής επειδή είναι Κυριακή, αλλά εξ' αιτίας και της απάθειας με την οποία θα μου πεί πώς είναι Κυριακή. Θα τσαντιστώ πρώτα με αυτόν και την απάθεια του, και αμέσως μετά με εμένα που δεν είμαι ψυχολογικά έτοιμος για την παρουσίαση. Αν παρόλλα αυτά είχα τα κότσια να κοιτάξω το ημερολόγιο που δεν θα μπορούσε να με παραπλανήσει θα το δεχόμουν σχεδόν αβίαστα. Ουσιαστικά κρυβόμαστε πίσω από τις γνώσεις των άλλων γιατί ελπίζουμε ότι θα είναι τόσο παραπλανημένοι όσο εμείς, και ότι θα απαντήσουν όπως εμείς. Ακριβώς....επειδή ελπίζουμε.
Και είμαι πραγματικά υπέρμαχος της άποψης ότι αν έμαθες κάτι που δεν ήθελες έφταιγες εσύ και μόνο εσύ. Γιατί εσύ ρώτησες και το έμαθες. Και αν δεν σου άρεσε και δεν ήθελες να το μάθεις γιατί δεν ήσουν σίγουρος για την απάντηση, εσύ φταίς γιατί είχες κάθε δυνατότητα ή να μην ρωτήσεις, ή να δηλώσεις σε αυτόν που στο είπε ότι απλά δεν σε ενδιαφέρει και δεν θες να μάθεις. Όταν ήσουν έτοιμος θα ρωτούσες ή θα το ανακάλυπτες μόνος σου.
Και αλήθεια, δεν βγάζω την ουρά μου απ'έξω από όλο αυτό. Εχθές παραβίασα τον κανόνα που είχα καιρό να παραβιάσω και καλά να πάθω, γιατί εγώ φταίω. Ήταν στην δική μου ικανότητα να μην ρωτήσω, αλλά δεν πρόλαβα να το σκεφτώ διεξοδικά. Δεν πρόλαβα να σκεφτώ αν υπήρχε κάτι άλλο που μου διέφευγε και αν ήμουν λάθος εγώ. Προχώρησα με σιγουριά και αυτοπεποίθηση και χτύπησα το κεφάλι μου στον τοίχο. Και καλά να πάθω.
Άλλωστε δική μου θεωρία είναι, εγώ την ανέλυσα, και εγώ την υποστήριξα. Μου το έχω πεί να μην ρωτάω και κάποια στιγμή θα μάθω να μην κάνω λάθη...